Inuusuttunut ilinniarfinni naammassinnittarnerit
Saqqummersitami matumani ilinniartut ilinniakkamik aallartitsinermiit ukiut 1-10 qaangiunnerini ilinniarnermi killiffii saqqummiunneqarput. Ilinniartut ilinniakkaminnik naammassinnissimasut ilinniakkap aallartinneraniit ukiut quliut tungaannut qaangiunnerini agguaqatigiissillugu naammassisarnermut procentiat tabelinit naatsorsorneqarsinnaavoq.
Tabelini ilinniarnermi killiffiit naatsorsukkat tassaapput:
· Ilinniakkami pineqartumi aallartinneqarsimasumi killiffik.
· Ilinniakkap qaffasissusaani aallartinneqarsimasumi killiffik.
Tabelimi kingullermi ilinniartut ilinniakkap qaffasissusaani ataatsimi ilinniakkap sammivianik allanngortitsisut sillimaffigineqarput.
Saqqummersitami inuusuttunut ilinniarfinni ilinniakkat kisimik pineqarput. Ingerlariaqqiffiusumik ilinniarfinni naammassinnittarnerit pillugit saqqummersitaq www.stat.gl –imi takuneqarsinnaavoq.
Ilinniakkamik aallartissimasamik naammassinnittarneq
Ilinniarnertuunngorniarfik ukiunik pingasunik sivisussusilerneqarsimasumik ilinniarnertuunngorniarnermik (GUX), GUX-imik atuarnerit ukiut marluk pisartut soorlu eGUX aammalu inersimasunut ilinnialernissamut piareersarluni pikkorissarnermik, 2016 sioqqullugu ukiumik ataatsimik sivisussusilerneqarsimasumik, imaqarpoq.[1] Sanilliussisinnaanissaq peqqutigalugu ilinniarnertuunngorniarnerit ukiunik pingasunik sivisussusillit kisitsisini paasissutissani kisimik ilanngunneqarput.
2016-imi ilinniarnertuunngorniarlutik aallartissimasut 45 pct.-ii ukiut pingasut qaangiunnerini ilinniakkamik naammassinnissimapput. Ukiut tallimat qaangiunnerini naammassinnissimasut 62 pct.-inik qaffassimapput.
Inuussutissarsiornermik ilinniarfinni ilinniakkat sivisussusaat siammasipput, taamaattumik kisitsisini paasissutissani inuussutissarsiornermik ilinniakkanut naatsunut ukiup affaaniit ukiunik marlunnik sivisussuseqartunut aammalu inussutissarsiornermik ilinniakkanut nalinginnaasunut minnerpaamik ukiunik marlunnik sivisussuseqartunut immikkoortiterneqarput. [2] 2017-imi inuussutissarsiornermik ilinniarfinni naatsuni aallartissimasut 62 pct.-ii ukiut marluk ingerlanerini ilinniakkatik naammassisimavaat. Ukiullu marluk qaangiunnerini 64 pct.-iisa ilinniakkatik naammassisimallugit.
Inuussutissarsiornermik ilinniakkani nalinginnaasuni naammassinnittarnermut procenti appasinneruvoq. Ukiut sisamat ingerlanerini 34 pct.-ii ilinniakkaminnik 2015-imi aallartissimasaminnik naammassinnissimapput. Ukiut arfinillit qaangiunnerini 40 pct.-it ilinniakkaminnik naammassinnissimapput.
Titartagaq 1: Inuusuttunut ilinniarfinni ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut procenti, 2015-imi, 2016-imi 2017-imilu aallartittut malillugit
Nalunaarut: Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2016), inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2017), inuussutissarsiornermik ilinniakkat nalinginnaasut (2015).
Ilinniakkat sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNISC11L).
Arnat angutillu akornanni ilinniakkamik naammassinnittarneq
Ilinniarnertuunngorniarfinni aamma inuussutissarsiornermik naatsumik ilinniarfinni aallartittartut arnat amerlanerusarput, angutit sivisuumik inuussutissarsiornermik ilinniarfinni aallartittartut amerlanerusartut. Angutit arnallu aallartinneranniit ukiut marluk sinnerlugilluunniit qaangiunneranni , ilinniarnissamut piffissarititaasoq malillugu, naammassisimasut arnat amerlanerulaarput.
Arnat 2016-imi ilinniarlutik aallartissimasut 63 pct.-ii ilinniarnertuunngorsimapput angutit 59 pct.-ii ilinniarnertuunngorsimasut. Inuussutissarsiornermik naatsumik ilinniarfinni arnat 2017-imi aallartissimasut 61 pct.-ii angutillu 66 pct.-ii naammassinnissimapput. 2015-imi nalinginnaasumik inuussutissarsiornermik ilinniarlutik aallartissimasut arnat 39 pct.-ii aamma angutit 40 pct.-ii naammassinnissimapput.
Titartagaq 2: Inuusuttunut ilinniarfinni ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut procenti, 2015-imi, 2016-imi 2017-imilu aallartittut suiaassusaat malillugu
Nalunaarut: Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2016), inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2017), inuussutissarsiornermik ilinniakkat nalinginnaasut (2015).
Ilinniakkat sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNISC11M).
Nuna ilinniarfik malillugu naammassinnittarneq
Kalaallit Nunaanni 2016-imi ilinniarnertuunngorniarlutik aallartittut 61 pct.-ii ukiut tallimat ingerlanerini naammassipput. Ukioq taanna Kalaallit Nunaata avataani ilinniarnertuunngorniarlutik aallartittut 66 pct.-ii ukiut tallimat ingerlanerini naammassisimasut. Kalaallit Nunaannit ilinniagaqarnersiuteqartut amerlanersaat Kalaallit Nunaanni ilinniartuusarput. 2016-imi 461-it ilinniarnertuunngorniarlutik allartissimapput, Kalaallit Nunaata avataani 41-t ilinniarnertuunngorniarlutik allartissimasut.
Inuussutissarsiornermik ilinniarfinni naatsuni nalinginnaasunilu Kalaallit Nunaanni ilinniartut Kalaallit Nunaata avataani ilinniartuniit amerlanerusut ilinniakkaminnik naammassinnissimapput. 2017/2015-imi Kalaallit Nunaanni ilinniartut 63 pct.-ii aammalu 40 pct.-ii inuussutissarsiornermik ilinniakkamik ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartumik naammassinnissimapput. Kalaallit Nunaata avataani ilinniartut 64 pct.-ii aammalu 40 pct.-ii naammassinnissimapput.
Titartagaq 3: Inuusuttunut ilinniarfinni ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut procenti, 2015-imi, 2016-imi 2017-imilu aallartittut, nuna ilinniarfiat malillugu
Nalunaarut: Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2016), inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2017), inuussutissarsiornermik ilinniakkat nalinginnaasut (2015).
Ilinniakkat sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNISC11L).
Ilinniakkap qaffasissusaanik aallartissimasamik naammassinnittarneq
Ilinniartut ilaat ilinniagaq aallartitartik unitsittarpaat inuusuttunullu ilinniarfimmut allamut ingerlaqqiinnartarlutik. 2014-imi siullermeerlutik inuusuttunut ilinniarfimmik aallartitsisimasut 60 pct.-ii ukiut arfineq-marluk iluanni inuusuttunut ilinniarfimmik naammassinnissimapput. Taakkunannga ilinniarnertuunngorniarlutik aallartissimasut 60 pct.-ii ilinniarnertuunngorsimapput 5 pct.-illi inuussutissarsiornermik ilinniarfimmik naammassiinnarsimallutik. Inuussutissarsiornermik ilinniarfinni aallartissimasortaasa 52 pct.-ii inuussutissarsiornermik ilinniakkamik naammassinnissimapput, 3 pct.-illu ilinniarnertuunnguinnarsimallutik.
Titartagaq 4: Inuusuttunut ilinniarfimmi aallartinnermiit ukiut arfineq-marluk qaangiunnerini ilinniakkap killiffia, 2014-imi aallartittut malillugit
*Inuusuttunut ilinniarfinni ilinniakkap qaffasissusaanik allamik naammassinnissimasut.
Nalunaarut: Ilinniakkap killiffia ukiup naanerani ilinniartunut 2014-imi inuusuttunut ilinniarfimmik siullermeerlutik aallartitsisimasunut naatsorsorneqarpoq.
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNISC11).
[1]Ullumikkut inersimasunut ilinnialernissamut piareersarluni pikkorissarneq ukiunik marlunnik sivisussuseqartussatut aalajangersagaavoq.
[2]Inuussutissarsiornermik ilinniarnerit amerlanerpaat ukiunik sisamanik sivisussuseqarput. Danmarkimi inuussutissarsiornermik ilinniarnerit sivisunerusinnaapput, inuusuttunut meeqqat atuarfianniit toqqaannaq ingerlaqqittunut tunngaviusumik ilinniarnermi ilinniarfimmiinneq ilaatigut sivisunerusarmat.